انحراف بینی یکی از مشکلات شایع است که نه تنها ظاهر صورت را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه باعث گرفتگی مداوم بینی، خر و پف، سردرد و حتی مشکلات تنفسی می‌شود، بسیاری از افراد سال ها با این عارضه زندگی می‌کنند، در حالی‌که یک جراحی ساده تمام این مشکلات را برطرف می‌کند، اما عمل انحراف بینی فقط برای بهبود تنفس انجام می‌شود یا بر زیبایی چهره هم تأثیر می‌گذارد؟
علت انجام عمل انحراف بینی
هدف از انجام جراحی انحراف بینی با هدف اصلاح تیغه‌ی کج یا منحرف شده بینی انجام می‌شود و تیغه بینی نقش مهمی در هدایت جریان هوا دارد و هرگونه انحراف در آن مشکلات تنفسی و حتی ظاهری ایجاد می‌کند، در ادامه به دلایل اصلی انجام این نوع از عمل بینی می‌پردازیم:
مشکلات تنفسی
یکی از شایع ترین علت‌ها، سختی در نفس کشیدن است، انحراف سپتوم جریان طبیعی هوا را مختل کرده و باعث گرفتگی یک یا هر دو طرف بینی می‌شود.
خر و پف و اختلال خواب
انحراف بینی منجر به خر و پف شبانه و آپنه خواب می‌شود و این مشکل کیفیت خواب فرد و اطرافیان او را به شدت کاهش می‌دهد.
عفونت ها و مشکلات سینوسی
به دلیل انسداد مسیرهای بینی، تخلیه ترشحات سینوس ها به‌خوبی انجام نمی‌شود و فرد دچار عفونت های مکرر سینوسی و سردردهای مزمن می‌گردد.
خونریزی های مکرر بینی
خشکی بیش از حد در بخشی از بینی که انحراف دارد، منجر به خونریزی های مکرر و آزاردهنده می‌شود.
اصلاح ظاهر بینی
در برخی افراد، انحراف تیغه بینی ظاهر بیرونی را هم تغییر می‌دهد و بینی کج به نظر می‌رسد و در این شرایط، جراحی هم برای بهبود تنفس و هم زیبایی صورت انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: جراحی بینی کج
مزایای عمل انحراف بینی
عمل انحراف بینی یا سپتوپلاستی علاوه بر برطرف کردن مشکلات تنفسی، تأثیرات مثبتی بر زندگی فرد دارد و مهم ترین مزایای این جراحی عبارت‌اند از:
- با اصلاح تیغه بینی، جریان هوا در هر دو سوراخ متعادل شده و فرد راحت‌تر نفس می‌کشد.
- پس از جراحی، راه هوایی بازتر شده و مشکلاتی مانند خر و پف یا وقفه های تنفسی در خواب به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
- با باز شدن مسیرهای بینی، ترشحات بهتر تخلیه می‌شوند و احتمال سینوزیت های مکرر یا مزمن کم می‌شود.
- کاهش التهاب در سینوس ها، باعث کمتر شدن سردردها و احساس فشار در صورت می‌شود.
- خشکی و تحریک مداوم با اصلاح تیغه کج کاهش یافته و احتمال خونریزی کمتر می‌شود.
- تنفس راحت تر، خواب عمیق تر و کاهش مشکلات سینوسی باعث افزایش انرژی روزانه و ارتقای کیفیت کلی زندگی می‌شود.
- اگر انحراف بینی روی شکل بیرونی هم اثر گذاشته باشد، جراحی ظاهر کج یا نامتقارن بینی را اصلاح کرده و تناسب بیشتری در چهره ایجاد می‌کند.
عمل انحراف بینی برای چه کسانی مناسب است؟
این جراحی بیشتر برای افرادی مناسب است که دچار مشکلات تنفسی مداوم، گرفتگی شدید بینی، خر و پف یا آپنه خواب هستند و این مسائل زندگی روزمره آن ها را تحت تاثیر قرار داده است، همچنین کسانی که به دلیل انحراف تیغه بینی، عفونت های مکرر سینوسی، سردرد یا خونریزی های مکرر بینی دارند، کاندیدای مناسبی برای این جراحی محسوب می‌شوند وو در مواردی که ظاهر بینی نیز تحت تأثیر انحراف قرار گرفته و بینی کج یا نامتقارن به نظر می‌رسد، عمل علاوه بر بهبود تنفس، ظاهر فرد را هم اصلاح کرده و زمانی که درمان های دارویی و روش های غیرجراحی کافی نباشند، جراحی بهترین راه‌حل خواهد بود.
بیشتر بخوانید: عمل پولیپ بینی
مراحل و نحوه انجام جراحی انحراف بینی
سپتوپلاستی یک جراحی درمانی است که با هدف اصلاح تیغه کج بینی و بهبود تنفس انجام می‌شود، این عمل تحت بیهوشی عمومی یا در برخی موارد بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد و مراحل آن به صورت زیر است:
آماده سازی بیمار
پیش از جراحی، بیمار تحت بررسی های بالینی و آزمایش های لازم قرار می‌گیرد و سپس در اتاق عمل بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی اعمال می‌شود.
ایجاد برش داخلی
جراح یک برش کوچک در داخل بینی ایجاد می‌کند تا به تیغه‌ی میانی بینی دسترسی پیدا کند و این کار باعث می‌شود که هیچ اثری از برش روی پوست خارجی بینی باقی نماند.
جداسازی پوشش مخاطی
پوشش نازک مخاطی که تیغه بینی را می‌پوشاند، به آرامی از غضروف و استخوان جدا می‌شود تا امکان اصلاح انحراف وجود داشته باشد.
اصلاح تیغه بینی
بخش های منحرف یا اضافی غضروف و استخوان اصلاح یا برداشته می‌شوند و سپس تیغه بینی در وضعیت صاف و صحیح قرار می‌گیرد.
بازگرداندن مخاط و بخیه
پوشش مخاطی دوباره روی تیغه بینی قرار گرفته و با بخیه های قابل جذب بسته می‌شود و در صورت نیاز، اسپلینت یا تامپون نرم برای حمایت از تیغه بینی داخل بینی قرار داده می‌شود.
پایان جراحی و دوران نقاهت
عمل بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه طول می‌کشد و بیمار اغلب همان روز یا روز بعد مرخص می‌شود، ورم بینی بعد از جراحی و گرفتگی بینی در چند روز اول طبیعی است و به مرور کاهش می‌یابد.
تفاوت عمل انحراف بینی با جراحی زیبایی بینی
عمل انحراف بینی بیشتر جنبه درمانی دارد و تنفس را بهبود می‌بخشد، در حالی که جراحی زیبایی بینی هدفش اصلاح ظاهر و تناسب بینی با چهره است، این جدول تفاوت های اصلی آن‌ها را نشان می‌دهد:
| مورد مقایسه | عمل انحراف بینی | جراحی زیبایی بینی |
| هدف اصلی | اصلاح تیغه کج بینی و بهبود تنفس | تغییر شکل ظاهری بینی و بهبود زیبایی |
| محل برش | داخل بینی بدون جای زخم خارجی | داخل یا خارج بینی (بسته یا باز) |
| مدت زمان جراحی | حدود ۳۰ تا ۹۰ دقیقه | حدود ۱ تا ۳ ساعت |
| بیهوشی | بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی | بیهوشی عمومی |
| نتیجه مورد انتظار | رفع گرفتگی بینی، کاهش عفونت و خر و پف | بهبود فرم و تناسب بینی با صورت |
| دوره نقاهت | ۱ تا ۲ هفته برای بهبود نسبی | ۲ تا ۴ هفته برای کاهش ورم و کبودی |
| بیمه درمانی | اغلب تحت پوشش بیمه به دلیل درمانی بودن | تحت پوشش بیمه نیست. |
| ترکیب با یکدیگر | همزمان با رینوپلاستی انجام می‌شود. | امکان انجام همراه با سپتوپلاستی وجود دارد. |
جراحی انحراف بینی چقدر طول می‌کشد؟
عمل انحراف بینی حدود ۹۰ دقیقه طول می‌کشد و تحت بیهوشی کامل یا بی حسی موضعی انجام می‌شود و در این جراحی، برشی در تیغه بینی ایجاد شده و غضروف یا استخوان اضافی برداشته می‌شود تا جریان هوا بهبود یابد و گاهی از آتل های سیلیکونی برای حمایت تیغه استفاده می‌شود که بعدا برداشته می‌شوند، برنامه‌ریزی دقیق و اجرای صحیح عمل اهمیت بالایی دارد، زیرا این جراحی کوتاه مدت تأثیر قابل توجهی بر بهبود تنفس فرد دارد.
عوارض جراحی انحراف بینی
عمل انحراف بینی یا سپتوپلاستی ایمن است، اما مانند هر جراحی دیگری با برخی عوارض موقتی یا نادر همراه است و مهم ترین عوارض شامل موارد زیر است:
- پس از جراحی، ورم و کبودی خفیف در اطراف بینی و صورت طبیعی است و طی چند روز تا دو هفته کاهش می‌یابد.
- خونریزی خفیف پس از عمل شایع است، اما در صورت شدت یا تداوم باید به پزشک مراجعه شود.
- تورم مخاط و اسپلینت‌ها باعث گرفتگی موقت بینی می‌شود که با گذر زمان کاهش می‌یابد.
- درد خفیف تا متوسط پس از عمل طبیعی است و با مسکن کنترل می‌شود.
- احتمال عفونت نادر است، اما رعایت نکات بهداشتی و مصرف آنتی بیوتیک در صورت تجویز پزشک ضروری است.
- در برخی افراد به طور موقت کاهش حس بویایی مشاهده می‌شود که با بهبود تورم برطرف می‌شود.
- مشکلات نادر تیغه بینی مانند سوراخ شدن سپتوم یا عدم تقارن تیغه بینی، که در موارد خاص نیاز به جراحی ترمیمی بینی دارد.
سوالات متداول
عمل انحراف بینی تحت بیهوشی کامل یا بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، بنابراین در طول جراحی هیچ دردی احساس نمی‌شود و پس از عمل کمی درد و تورم در ناحیه بینی و صورت تجربه می‌کنید که با مصرف داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک قابل کنترل است.
بیشتر بیماران پس از عمل انحراف بینی همان روز از بیمارستان مرخص شده و به خانه می‌روند و بستری شدن در بیمارستان لازم نیست مگر اینکه شرایط خاصی وجود داشته باشد و معمولا فرد نیاز به استراحت و مراقبت های خانگی دارد.
دوره بهبودی پس از عمل انحراف بینی بین یک تا دو هفته طول می‌کشد و در این مدت تورم، کبودی و احتقان بینی وجود دارد که با رعایت دستورالعمل های پزشک و اجتناب از فعالیت های سنگین، این مشکلات به تدریج کاهش یافته و فرد به حالت عادی خود باز می‌گردد.
در نهایت…
عمل انحراف بینی نه تنها مشکلات تنفسی ناشی از انحراف تیغه بینی را برطرف می‌کند، بلکه به زیبایی ظاهری و تقارن صورت نیز کمک می‌کند، این جراحی با بهبود عملکرد بینی از بروز مشکلاتی مانند عفونت های مکرر سینوسی و خروپف جلوگیری می‌کند، با توجه به اینکه دوره بهبودی کوتاه است و نتیجه‌ای ماندگار دارد، عمل انحراف بینی انتخابی مناسب برای کسانی است که از مشکلات تنفسی یا تغییرات ظاهری ناشی از انحراف بینی رنج می‌برند.